Thời gian, vốn là một khái niệm vật lý, đã trở thành một ý niệm khi con người sử dụng nó làm chất liệu tạo nên chính cuộc đời của mình. Do đó, mỗi người có ‘thời gian’ của chính mình để sống và làm việc. Cuộc sống con người bị chi phối rất nhiều bởi ý niệm thời gian để rồi mỗi người có cách sống, cách sử dụng thời gian và chọn góc đứng để nhìn lại những gì được mất theo dòng thời gian rất khác nhau.
Ý niệm thời gian phụ thuộc rất nhiều vào các trạng thái tâm lý. Thời gian đợi chờ, nhất là những đợi chờ không điều không mong đợi, thời gian trở nên dài lê thê vì tâm lý muốn chấm dứt những gì đang diễn ra càng sớm càng tốt. “Nhất nhật tại tù, thiên thu tại ngoại” là vậy đó. Ngược lại, khi đang được sống và kinh qua những gì hài lòng, thỏa mãn và tâm lý muốn kéo dài trạng thái dễ chịu này thì thấy thời gian sao qua nhanh quá. Con người khổ vui thăng trầm với ý niệm về thời gian trong khi thời gian vật lý vẫn âm thầm gõ nhịp đều đặn, 24 tiếng trong một ngày và 7 ngày trong một tuần. Chính vì thời gian tâm lý khác thời gian vật lý, thế giới này trở nên muôn màu muôn vẻ khi vạn vật được soi qua lăng kính ý niệm thời gian.
Cùng một sự vật hiện tượng, con người sẽ đón nhận và cảm nhận khác nhau trong từng giai đoạn theo dòng thời gian tùy thuộc vào tuổi tác, những kinh nghiệm thực tế có được từ trong quá khứ qua các hiện tượng ấy và quan điểm sống vốn được điều chỉnh trong từng bước đi của cuộc sống. Thử nhìn về tâm trạng của chúng ta mỗi khi Tết về. Nhớ lại tâm trạng háo hức, mong đợi của tuổi thơ mỗi lần Tết đến. Rồi đến cái mốc thời gian nào không còn nhớ nữa, chúng ta đón nhận cái Tết không còn quá phấn khích như khi còn nhỏ. Rồi đến lúc, chỉ nhìn nó đến và đi hững hờ không vui chẳng buồn. Lại đến cái thời điểm ta thoáng buồn khi không khí Tết trở về giữa lòng đất trời vạn vật. Không dừng ở đây, Tết của những năm sau đó là tâm trạng buồn nhiều hơn, thâm trầm hơn mang theo nhiều khắc khoải, thậm chí có cả sự hãi. Cũng trời đất đó, vẫn nắng xuân vàng mỏng tanh rải nhẹ, vẫn mưa xuân bay bay… Muôn thuở đất trời là vậy, thế nhưng con người không vậy.
Ngày Tết, nhìn mọi người đi ngoài đường, ta thấy hình ảnh mình trong đó, đã và đang trải qua các cung bậc tâm trạng của một đời người trước cái tiết giao thoa của đất trời mà con người chọn làm cái mốc để đếm thời gian. Trẻ vẫn cứ tung tăng chân sáo, các em thanh niên nét mặt rạng ngời, người lớn tuổi hơn một tí trông trầm tĩnh hơn, kẻ luống tuổi lại có một chút gì đăm chiêu, khắc khoải trên nét mặt. Nhìn mọi người, ai cũng thấy hình ảnh chính bản thân mình qua các giai đoạn cuộc đời để rồi thấy mình cần làm gì với thời gian mà cuộc đời dành cho để sống.
Tết sắp về, mỗi người lại có dịp trải qua tâm trạng của mình trước thời khắc chuyển giao giữa mùa Đông và mùa Xuân này. Vui, hững hờ, khắc khoải buồn hay sợ…, tất cả tùy thuộc vào mình đang ở độ tuổi nào và những gì mình đã, đang và sẽ thực hiện so với mục đích cuộc sống mình muốn vươn tới khi mang thân một kiếp người. Mỗi dịp Xuân về, năm mới đến là một cái mốc để đánh dấu, để nhắc nhớ và để cảm nhận những gì đang diễn ra trong tâm thức của chính mình trước sự vận hành có tính tuần hoàn muôn thuở của tự nhiên.
