HỌC KHÔNG CÓ ĐIỂM DỪNG

Còn sống là còn học; còn học là còn tiến bộ và đây là cách tự tạo cơ hội cho bạn mỗi ngày mỗi tốt hơn để cuộc sống thêm nhiều ý nghĩa. Học là cả một quá trình không bao giờ có điểm dừng. Cuốn sách đời không có trang cuối cùng, và bạn chỉ có thể học khi chấp nhận mình còn nhiều điều chưa biết.

Một cô dâu mới về nhà chồng khá vụng về việc bếp núc. Dù trước khi làm đám cưới, cô có tham gia học một khóa nấu ăn ngắn ngày, nhưng rồi chẳng đâu vào đâu, vì những gì học được vẫn chưa có thời gian để thực hành. Người mẹ chồng thấy con dâu không giỏi nấu nướng, nghĩ con gái thời nay không khéo nội trợ là chuyện bình thường, nên bà cũng thương mà thật lòng chỉ dẫn. Ấy vậy mà cô con dâu mới muốn lấy điểm với mẹ chồng, không muốn mọi người biết mình vụng về, cứ nghĩ đơn giản: mình coi những chỉ dẫn trên mạng, cùng chút ít kiến thức học được, rồi theo đó làm, sẽ được thôi. Thế là món nào cô cũng nói biết làm, biết nấu. Cuối cùng, đã hơn một tháng qua mà cô dâu mới vẫn lóng ngóng chưa nấu được một món ăn nào cho ra hồn. Cô cứ biện hộ “con thấy họ chỉ dễ quá, mà sao bắt tay vào làm nó không giống vậy”. May mắn người mẹ chồng rất bao dung và thông cảm, nói “không sao, con cứ tập, cứ học rồi sẽ thạo. Cái gì không biết, cần mẹ giúp thì cứ nói”.

Ở đời, cái gì nửa vời cũng không đi đến đâu. Trong số những thứ nửa vời, biết nửa vời là cái nguy hiểm nhất. Khi bạn biết nửa vời mà chính bản thân bạn không ý thức điều này, tưởng “trạm trung chuyển” đã là bến đỗ, bạn sẽ mạnh dạn hành động một cách vô ý thức mà không e dè gì. Cho đến khi việc không có kết quả như mong muốn, thậm chí nguy hiểm không lường được, vỡ lẽ ra thì mọi việc đã quá muộn màng, không còn cơ hội để sửa sai nữa rồi.

Vẫn biết vậy nhưng nhiều người vì sỉ diện hão nên muốn thể hiện một diện mạo hoàn hảo trong mắt mọi người trong khi mình hoàn toàn không có khả năng. Thế là dù chỉ biết đại khái, nửa vời họ vẫn nhận bừa là biết. Đến khi “lỡ đường lỡ bột” thì họ lại biện hộ bằng nhiều cách để đẩy trách nhiệm về người khác hoặc đổ thừa cho hoàn cảnh. Một trái xoài khi đến độ chín thì vỏ nó tự chuyển sang màu vàng và cơm tự mềm, cho mùi thơm và vị ngọt tự nhiên. Nếu nhuộm màu cho vàng, nắn bóp cho mềm cơm thì trái xoài xanh ép chín kia cũng không thể nào cho mùi thơm và vị ngọt đặc trưng của nó.

Không biết một điều gì, chưa thấu suốt một lãnh vực nào đó chẳng có gì xấu, chỉ có không trung thực, che chắn bằng mọi cách mới là chướng ngại trên con đường học hỏi và tiến bộ của bản thân mà thôi. Khổng Tử từng dạy một câu rất hay: “biết thì nói biết, không biết nói không biết. Đó mới thật là biết”. Thay vì vòng vo che chắn, chỉ cần bạn mạnh dạn xác nhận mình có “biết” hay “không biết” để xác định điểm bắt đầu trên con đường học trọn đời.

Nếu biết thì nên biết đến nơi đến chốn, khi bắt tay vào việc là chỉ có làm, hoàn thành và hoàn hảo mà thôi. Biết nửa vời mà cố chấp cho là đã “chín”, bạn dễ dàng làm cho người khác bực mình, không tin tưởng và nhiều hậu quả bi đát trở về, với bạn như một sự phản hồi trung thực nhất về sự tắc trách của bản thân khi mình hãy còn “xanh lắm”.

Không ai dám nói mình biết hết mọi điều và không cần học nữa. Bạn không nên giấu giếm khi mình, như bao người khác, còn nhiều điều chưa biết. Cứ thẳng thắn chấp nhận nơi mình đang đứng, chỗ mình chưa biết để tiếp tục học hỏi, để có cơ hội tích lũy kiến thức và kinh nghiệm. Cứ tự thổi phồng mình lên là ảo tưởng, như rót nước ngọt có ga mạnh tay một chút, thoạt nhìn thì đầy ly, để tí xíu ga lắng xuống thì thực chất chỉ có rất ít. Cách tốt nhất để sống thoải mái là hãy khiêm tốn sống “thật” với những gì mình có, mà không phải cố gồng lên để bao bọc khiếm khuyết, giấu giếm những “góc chết” của bản thân, che chắn bản ngã bằng cách thể hiện thái quá của mình. Đừng cố lên gân lên cốt để làm một ai đó khác mình, cho đẹp lòng một vài người. Bạn không thể sống ngụy trang cả đời với chiếc áo giả tạo được.

Nếu bạn không biết, chấp nhận sự thật là cách sống khôn ngoan và chân thành để bạn còn có cơ hội học hỏi và người khác thương quý mà tận tình chỉ bảo cho. Còn sống là còn học; còn học là còn tiến bộ và đây là cách tự tạo cơ hội cho bạn mỗi ngày mỗi tốt hơn để cuộc sống thêm nhiều ý nghĩa. Học là cả một quá trình không có điểm dừng.

Mỗi ngày qua, sách đời lật sang một trang với bao bài học mới mẻ và bổ ích. Cuốn sách đời không có trang cuối cùng, và bạn chỉ có thể học khi chấp nhận mình còn nhiều điều chưa biết.