Trong tâm chúng ta có hai đạo quân
luôn tranh chiến quyết liệt không một phút giây ngừng nghỉ, đó là “hạnh phúc”
và “khổ đau”. Nếu bạn tiếp lương và nuôi dưỡng đạo quân nào, đạo quân ấy sẽ mạnh
mẽ hơn và chiến thắng. Quyền chọn lựa đứng về phía nào nằm trọn vẹn trong lòng
bàn tay của bạn vậy.
Có
người kể tôi nghe câu chuyện thế này. Một hôm, khi cô đang cắm điện nấu cơm cho
bữa ăn trưa, bỗng nhiên cúp điện, nồi cơm vừa mới sôi lăn tăn. Không hề có sự
chuẩn bị cho sự cố này, cô hơi bị động, kèm theo chút bực bội. Cô ấy liền lấy
lòng nồi cơm điện bắc sang bếp ga để nấu tiếp. Vừa bật ga cô ấy vừa càm ràm
trách móc “cái ông nhà đèn này, bực mình
hết sức. Người ta đang nấu cơm, tự nhiên cúp điện à”. Thế rồi, nồi cơm cuối
cùng cũng được nấu chín. Hôm đó, điện cúp đến 5 giờ chiều. Nóng nực khiến bực
mình, cô đi ra đi vào, cầm điện thoại, coi bâng quơ như một cách giải tỏa tâm
lý. Khi mở loạt tin nhắn chưa đọc, cô thấy tin nhắn báo lịch cúp điện. Thì ra,
nếu biết thì mọi việc trở nên đơn giản vô cùng và có thể chủ động công việc của
mình. Chỉ vì thiếu thông tin nên cô bị động và bực mình trách móc.
Thì
ra…, cái “ông nhà đèn” bị oan!
Chúng
ta vẫn thường phiền giận, trách hờn vu vơ trong khi lỗi của mình thì sờ sờ ra
đó. Đây là bệnh chung của rất nhiều người, kể cả tôi và bạn.
Trường
hợp trên đây chỉ là một trong muôn vàn tình huống trong cuộc sống khiến chúng
ta bực mình, khó chịu chỉ vì thiếu hiểu biết. Hiểu biết là một phần của trí tuệ,
là nguồn sáng để soi rọi từng bước đi của chúng ta trong cuộc đời này. Nếu ít
hiểu biết, mọi thứ đều chìm toàn bộ hoặc phần lớn trong bóng đêm của “không biết”,
và đó là môi trường dành cho sự vận hành của các tâm lý tiêu cực như hiểu lầm,
bực mình, giận hờn, trách móc khiến cho bạn đau khổ nhiều hơn.
Khi
có nhiều thông tin, kiến thức và hiểu biết sâu rộng hơn về các sự vật hiện tượng,
về cuộc sống và nhất là về sự vận hành của tâm mình, ánh sáng trí tuệ có mặt.
Đây là lúc nó phát huy chức năng của nó, vén mây mù tăm tối, tạo môi trường cho
các tâm lý tích cực như niềm vui, tự tại và bình thản vận hành, từ đó chúng đem
lại hạnh phúc cho bạn.
Giống
như ánh sáng và bóng tối luôn là khắc tinh của nhau, trong tâm chúng ta có hai
đạo quân luôn tranh chiến quyết liệt không một phút giây ngừng nghỉ. Một bên là
đội quân do “hạnh phúc” chỉ huy, còn ở phe đối lập, đội quân do “khổ đau” cầm đầu.
Mỗi đội quân đều tuyển lính theo tiêu chí của riêng mình. Trong khi “hạnh phúc”
tuyển chọn ôn hòa, lương thiện, lòng biết ơn, lòng khoan dung, lòng trắc ẩn,
tinh thần trách nhiệm, tính kiên định, nỗ lực, nhẫn nhục…; chúng sinh hoạt và
luyện tập trong vùng sáng và thức ăn của chúng là “hiểu biết”. Còn ở chiến tuyến
bên kia, “khổ đau” tuyển binh là bạo lực, căm phẫn, ganh tỵ, kiêu căng, sợ hãi,
biếng nhác, đổ thừa, nóng nảy…; chúng hoạt động trong bóng tối và thức ăn của
chúng là “mê mờ”.
Chắc
bạn tò mò muốn biết cuối cùng thì đạo quân nào thắng? Một sự thật hiển nhiên là:
đội quân nào có đủ lương để nuôi binh thì chúng sẽ mạnh mẽ, cường tráng để đọ sức
với đội bên kia. Nếu bạn cung cấp thức ăn là “hiểu biết”, chỉ có binh của đội
quân “hạnh phúc” biết ăn và lớn mạnh. Ngược lại, nếu đưa lương thực “mê mờ” vào
thì đội quân của “khổ đau” được nuôi dưỡng và có sức mạnh. Đội quân nào có nhiều
sức mạnh thì có nhiều khả năng chiến thắng.
Nguồn
thức ăn “hiểu biết” có thể tìm thấy qua sự học hỏi từ sách vở, thông qua những con
người bạn giao tiếp, bằng sự chiêm nghiệm của tự thân và sự lắng trong của lời
nói, hành vi và suy nghĩ. Còn nguồn thức ăn “mê mờ” bạn không cần nhọc công đi
tìm, vì nó nằm sẵn ở những hành động mang tính bản năng. Chỉ cần thiếu chánh niệm
tỉnh giác, bạn có thức ăn loại này nhiều vô số kể.
Tiếp
lương và nuôi dưỡng đạo quân nào, “hạnh phúc” hay “khổ đau”, đạo quân ấy sẽ mạnh
mẽ hơn và chiến thắng. Quyền chọn lựa đứng về phía nào nằm trọn vẹn trong lòng
bàn tay của bạn vậy.